Merhabalar. Düzenli olarak bulunacak olan “yeni başlayanlara” sayfasında (sayfalarında) bu sayıda “Hamle Saymak” kavramından bahsetmek istiyorum. Fakat ilk olarak ufak bir giriş yapmak uygun olur.
Öncelikle bu yazıyı okuyanların birkaç oyun da olsa go oynamış olmaları beklenmekte. Bunun yanında atari, nefes gibi basit kavramları duymuş olmaları yazıyı anlamada kolaylık sağlayacaktır. Bu yazıdaki amaç hamle saymanın önemini vurgulamak ve başlangıçta nasıl yaklaşılabileceği konusunda yardımcı olmak… Eğer kuralları öğrenmemişseniz, 30 kısa adımla öğreten playgo.to/interactive/turkish/index.html sitesini ziyaret etmenizi öneririm. Kuralları öğrenmek oldukça kolay. Bilen birini bulabilirseniz 10 dakikada anlatabilir. Bu bağlamda toplandığımız yerlere de uğrayabilirsiniz.
Oyunun 19x19’luk bir tahtada oynandığını 1. sayıda arka kapakta belirtmiştik. Genellikle 19’luk tahtada oynamaya başlamadan önce, bir süre 9x9’luk tahtada oynanır. Ne kadar sıklıkla oynadıklarına bağlı olarak bu süre 1 ay, 3 ay daha fazla ya da daha az devam edebilir. Başlangıçta 9’lukta oynanmasının en önemli sebebi tahta kenar ve köşelerinde yapılan hamlelerin pratiğini yapmak. Bu pratik yapma işleminde de hamle saymak büyük bir öneme sahip. Peki, hamle saymak nedir?
Hamle saymak, hamleyi yapmadan o hamlenin devamını görmeye çalışmak olarak açıklanabilir. Karşılıklı yapılacak olan siyah ve beyaz hamleleri önceden kestirebilirseniz, devamını getirip getirmemek de sizin elinizde olur. Basit bir örnek vermek gerekirse, 1. şemada Siyah, beyaz taşlardan birini almak istiyor. Bunun için “A noktasından mı yoksa B noktasından mı başlasam?” diye düşünmekte. (Düşünmediyseniz, siz de düşünebilirsiniz.)Tekrar hatırlatmak istiyorum. Siyah oyuncunun amacı, (amacının doğru ya da yanlış olduğu konusuna girmeden söylemeliyim ki) 1 adet beyaz taşı ele geçirmek. Doğru kararı verebilmesi için hamle sayması ve birkaç hamle ileriyi görmesi gerekmekte. Birkaç hamle ileriyi görmek demek aslında tahtaya hayali taşlar yerleştirmekle aynı anlama gelmekte. Basit bir işlem. Hayal gücümüzü biraz zorlayıp istediğimiz bir noktada bir taş olduğunu hayal etmeliyiz. Böylece o taş oradayken ne yapılabileceği konusunda tekrar düşünebiliriz. Örneğin bu soruda Siyah A’ya koyarsa Beyaz büyük olasılıkla B noktasına koyar. Sonra Siyah ne yapar? Ve sonra Beyaz?
A ve B noktalarından başlayarak devam eden çok sayıda hamle dizisi olsa da bunlardan ikisini yazının devamında bulunmakta. İlk şemaya bakarak bunları aklınızdan oynamaya çalışabilirsiniz. Başta zorlasa da 1-2 oyunda uyguladıktan sonra çokça kolay geleceğini görebilirsiniz. Siyah oyuncu A ve B noktalarının devamını soldaki şekillerdeki gibi sayarsa ilk hamle tercihini A olarak yapacaktır.Hamle sayabilme yetisi hiç şüphesiz ki bir oyuncunun seviyesini belirleyen en önemli yetidir. Bu noktada sayma yetisinin nasıl geliştirilebileceği konusuna değinmek gerekir. Öncelikle oynanan oyunlarda hamle saymaya çalışmak, bir miktar hayal gücümüzü zorlamak faydalı olur. Düşünülerek yapılan hamleler ve oynanan oyunlar hızlıca oynamaya göre çok daha fazla katkı sağlar diye düşünüyorum. Oyunlar dışında; çalışma olsun diye, belki bulmaca çözmeye de benzetilebilir, yaşam-ölüm problemleri çözülebilir. Şunu belirtmek isterim: her zaman 5–10 hamle ilerisini kendinizi zorlayarak görmeye çalışmayacaksınız. Daha önce karşılaştığınız bir pozisyona benzer bir pozisyon geldiğinde 10 hamle de olsa saymanız sadece 3 saniyenizi alacak belki de. Yaşam- ölüm problemlerinin bir katkısı da bu yönde olmakta. Problem çözerek oyunlarınızda oluşan kimi durumları daha rahat algılayabilirsiniz. Hamle saymak üzerine pratik yapmış olduğunuz için de oyun oynarken daha az yorulursunuz.
Yeni başlayanlara sayfalarında bu sayıda hamle saymak konusu üzerine düşündük biraz. Hamle saymak oyunumuzu geliştirir. Oyunlarda belirli bir üstünlük sağlamamıza yardımcı olur. Ama birçok özelliği, güzelliği olsa da go bir oyun. Bir oyunun temel işlevini unutmamalı. Hoş vakit geçirtmek… Bu ilk yazıda hamle saymaktan bahsetmiş olsam da, en önemli gerekliliğin zevk almak olduğunu söylemeliyim. İlk önerim eğlenin! Oyunda ilerleyemiyorum, öğrenerek go oynamaya devam etmek istiyorum diyenlere önerim hamle saymayı da eğlencenize katın… İleriki yazılarda görüşmek üzere.
İyi oyunlar!!!
Yeni Goculara 2 Soru: ikisinde de Siyah oynar yaşar.
Sercan Oruç
